Πρόσφατα διάβασα μία έρευνα που αφορούσε την τεράστια αύξηση των διαδικτυακών απατών τα τελευταία χρόνια. Το φαινόμενο αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό καθώς προχωράμε ολοταχώς προς την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και όλο και περισσότεροι άνθρωποι ‘’αναγκάζονται’’ να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Για τα πλεονεκτήματα, τα μειονεκτήματα και γενικά την άποψή μου για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση θα γράψω σε επόμενο άρθρο.

Στο σημερινό άρθρο αναφέρομαι στις διαδικτυακές απάτες και παρουσιάζω τις πιο γνωστές από αυτές, παραθέτοντας τα κίνητρα που τις συνοδεύουν. Επιπλέον, μέσα από τη δική μου γνώση και εμπειρία προτείνω πολύτιμους τρόπους προστασίας αλλά και συμβουλές για το τι να κάνεις σε περίπτωση που πέσεις θύμα διαδικτυακής απάτης.

Σύμφωνα με τη σελίδα Wikipedia, η διαδικτυακή απάτη είναι τύπος απάτης ή εξαπάτησης του ηλεκτρονικού εγκλήματος που χρησιμοποιεί το διαδίκτυο και μπορεί να περιλαμβάνει απόκρυψη πληροφοριών ή παροχή εσφαλμένων πληροφοριών με σκοπό την εξαπάτηση των θυμάτων για την απόσπαση χρημάτων, περιουσίας και κληρονομιάς.

Οι πιο γνωστές διαδικτυακές απάτες είναι:

• Phishing (ηλεκτρονικό ψάρεμα) – η προσπάθεια που καταβάλλει κάποιος όταν με διάφορους τρόπους προσπαθεί να αποσπάσει από εσένα προσωπικά σου στοιχεία στο διαδίκτυο. Συνήθως γίνεται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) και ο πραγματικός αποστολέας δεν είναι αυτός που φαίνεται.
• Smishing – ψεύτικα μηνύματα στο κινητό με σκοπό να τους δώσει το υποψήφιο θύμα, τους κωδικούς ασφαλείας ή το pin του.
• Vishing – τηλεφωνική προσέγγιση με σκοπό να τους αποκαλύψει το υποψήφιο θύμα προσωπικά του στοιχεία όπως κωδικούς και pin ή να τους μεταφέρει χρήματα.
• Ηλεκτρονικές αγορές / Προσφορές / Επενδύσεις υψηλών αποδόσεων – με σκοπό να αποσπάσουν κωδικούς από λογαριασμούς τραπέζης (e-banking) και χρήματα.
• Διαδικτυακά ραντεβού – με σκοπό να αποσπάσουν προσωπικές φωτογραφίες και βίντεο ώστε στη συνέχεια να εκβιάσουν το θύμα.

Πριν από μερικά χρόνια και αφού η τύχη με απέτρεψε την τελευταία στιγμή από το να πέσω θύμα διαδικτυακής απάτης, αποφάσισα να παρακολουθήσω μαθήματα με σκοπό να ενημερωθώ και να μάθω τρόπους ασφαλούς πλοήγησης και προστασίας στο διαδίκτυο.

Έτσι λοιπόν, παρακολούθησα ένα πρόγραμμα της Ψηφιακής Ακαδημίας ‘’Cisco Networking Academy’’, με τίτλο εισαγωγή στην κυβερνοασφάλεια (cybersecurity) και στη συνέχεια εξειδικεύτηκα στην ανίχνευση απειλών και την προστασία δικτύου λαμβάνοντας και την πιστοποίησή μου (έπειτα από εξετάσεις).   

Συνεχίζοντας, σου παραθέτω μερικούς τρόπους με τους οποίους μπορείς να προστατευτείς και να αποφύγεις να πέσεις θύμα οποιασδήποτε διαδικτυακής απάτης. 

Πώς να προστατευτείς

• Μην κάνεις κλικ σε συνδέσμους ή μην ανοίγεις συνημμένα από μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή SMS που ισχυρίζονται ότι προέρχονται από την τράπεζά σου ή άλλον αξιόπιστο οργανισμό και σου ζητούν να ενημερώσεις ή να επαληθεύσεις τα στοιχεία σου. Απλώς ΔΙΕΓΡΑΨΕ τα.
• Ποτέ μην δίνεις τα προσωπικά σου στοιχεία, τα στοιχεία της πιστωτικής κάρτας ή του λογαριασμού σου στο διαδίκτυο, εάν λάβεις κλήση που ισχυρίζεται ότι προέρχεται από την τράπεζά σου ή οποιονδήποτε άλλο οργανισμό. Αντίθετα, ζήτα το όνομά τους και τον αριθμό επικοινωνίας τους και κάνε έναν ανεξάρτητο έλεγχο με τον εν λόγω οργανισμό πριν καλέσεις ξανά.
• Χρησιμοποίησε μόνο ασφαλείς μεθόδους πληρωμής που γνωρίζεις. Απέφυγε οποιαδήποτε συμφωνία με έναν άγνωστο που ζητά προκαταβολή μέσω χρηματικής εντολής, τραπεζικού εμβάσματος, διεθνούς μεταφοράς χρημάτων, prepaid κάρτας ή ηλεκτρονικού νομίσματος π.χ. κρυπτονομίσματα.
• Κάνε μια αναζήτηση στο διαδίκτυο χρησιμοποιώντας τα ονόματα ή την ακριβή διατύπωση του email ή του μηνύματος, ή τον τηλεφωνικό αριθμό από τον οποίο έλαβες την κλήση ή το μήνυμα, για να ελέγξεις για τυχόν αναφορές σε απάτη.
• Αναζήτησε το σύμβολο ασφαλείας. Οι ασφαλείς ιστότοποι μπορούν να αναγνωριστούν με τη χρήση του ‘https:’ αντί του ‘http:’ στην αρχή της διεύθυνσης διαδικτύου ή ενός κλειστού λουκέτου ή ενός εικονιδίου χωρίς σπασίματα στην κάτω δεξιά γωνία του παραθύρου του προγράμματος περιήγησής σου. Οι νόμιμοι ιστότοποι που σου ζητούν να καταχωρήσεις εμπιστευτικές πληροφορίες είναι γενικά κρυπτογραφημένοι για την προστασία των στοιχείων σου.
• SOS καμία τράπεζα και κανένας εξουσιοδοτημένος υπάλληλος δεν θα σου ζητήσει ΠΟΤΕ τους κωδικούς του ηλεκτρονικού σου λογαριασμού (e-banking). ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ!!!

Εάν παρόλα αυτά πιστεύεις ότι έχεις πέσει θύμα τέτοιας απάτης ή αν πραγματικά έχεις πέσει τότε επικοινώνησε άμεσα με την Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. 

Επίσης, μπορείς να αναφέρεις τις απάτες στην Γραμμή καταγγελιών παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο www.safeline.gr , μέσω της σελίδας αναφοράς απάτης. H SafeLine παρέχει οδηγίες για την προστασία από απάτες και πού να λάβεις βοήθεια. Επίσης η καταγγελία σου βοηθά τη SafeLine να προειδοποιεί τους ανθρώπους για τρέχουσες απάτες, να παρακολουθεί τις τάσεις και να διακόπτει τις απάτες όπου είναι δυνατόν.

Κλείνοντας, θέλω να σου καταστήσω σαφές ότι από τη στιγμή που η χρήση του διαδικτύου ολοένα και αυξάνεται και όλα τα προϊόντα και οι υπηρεσίες ψηφιοποιούνται, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη όλων μας ανεξαρτήτως (ακόμα και οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας), να ενημερωθούμε για τους τρόπους προστασίας και ασφαλούς πλοήγησης στον κυβερνοχώρο. 

Μην περιμένεις να σου το διδάξει κάποιος, ενημερώσου πρώτος ώστε να αποφύγεις διαδικτυακές απάτες και κακοτοπιές. 

Επιπλέον πηγή saferinternet4kids.gr

Τα λέμε στο επόμενο άρθρο..